Meclis, qırımtatar halqınıñ genotsid fedalarına abidenen bağlı leyha başlattı. Onıñ üzerinde çalışalar, onıñ kelecek yerini muzakere eteler.
Böylece, Ukrainada "eki şiddetli cinaiy faciası oldı" — 20 asırnıñ 30. ss Ğolodomır ve sürgünlik oldı, yani qırımtatar halqını Vatanından alıp çıqardı ve 45 sene boyunca olar sürgünlikte tutulğan edi.
Çubarovnıñ sözlerine köre, Meclis ukrain cemaatınıñ felâqetniñ tam manasını añlamasını ve şu abideni köreceklerniñ qırımtatar faciasını ukrain tarihı, ukrain faciasınıñ qısmı olaraq tanımalarını, Ukrainanıñ kelecegi içün birleşmelerini ister edi.
"Bizim halqlarımıznı deyerli yoq etken şeylerniñ yañıdan olmaması müimdir. Böylece, bu abide er keske köstermeli ki, Ğolodomor, Ğolokost, sürgünlik kibi insaniyetke qarşı böyle şiddetli cinayetler asla yañıdan olmamalı", — dep Meclisniñ başı qayd etti.
O qoştı ki, Ukrainanı qorçalamaları içün insanlarnı birleştirgen rus-ukrain cenkiniñ 10. seneligi ceetinde bu ayrıca pek müimdir.
"Kelecekte büyük inkişaftan emin olmaq içün, biz ğalebe qazanacaq soñ bu cenk bitecek soñ er bir ukrain vatandaşınıñ işdeşligi, bizim içün müim olğan digerler ve vaqialar esasında olmalı", — dep Çubarov qayd etti.
1944 s. qırımtatar halqınıñ sürgünligi aqqında ne bilemiz
1944 senesi mayıs ayınıñ 18-20 künleri qırımtatar halqınıñ sürgünligi, Ekinci cian cenkinde şura rejiminiñ eñ parlaq cinayetlerinden biri oldı, dep Qırım ukrainalılarnıñ Kray şurasınıñ azası ve tarihçı Andriy İvanets añlattı.
Onıñ sözlerine köre, umumen çar rejimi devrinde de qırımtatarlarniñ büyük sürgünlik dalgası belli oldı. Ayrıca XVIII asırnıñ soñunda Qırım hanlığı işğal etilgen soñ ve XIX asrının ortasında büyük dalğa keçti. O zaman deyerli 200 biñ qırımtatar Qırımdan ketti. XIX asrının sorundan olarnıñ milliy uyanuv devri başlandı.
Kommunizm rejiminin cenk bazası ve Türkiyenen cenkteki cebege yaqın bölge olaraq Qırımnen bağlı öz planları bar edi. Tarihçı qayd etti ki, Stalin reberligi İstanbul boğazını ve Çanakkale zapt etmege hayal ete edi, bunıñ içün bütün qırımtatar halqını yarımadadan sürgün etmege qarar adlı.
Sürgünlik umumen deyerli üç kün devam etti: 1944 senesi mayıs ayınıñ 18-inde gece maalinde başlap mayıs ayınıñ 20-sinde saat 16:00da bitti. O zaman Qırımdan deyerli tüm qırımtatar halqı, tahminen 180 biñ insan sürgün etildi. Bunı yapmaq içün 32 biñ quvetçi qullanıldı.
Telegram ve Facebookta Suspilne Qırım haberlerine abune oluñız
