Bugün, çiçek ayınıñ 7-nde, Kıyivde qırımtatar halqınıñ lideri Mustafa Cemilevniñ sürgünligi aqqında "Oksigen stantsiyası" filminiñ premyerası keçirildi. Ruhnıñ küçü, halqınıñ aqları oğrunda küreş ve bütün manialarnı yeñgen sevgi aqqında ikâye eñ yaqın vaqıtta ukrain seyircisi içün irişilecek.
Suspilne Qırım mühbiri taqdim etüvge barıp, bütün tafsilâtlarnı ögrendi.
Bu leyhanıñ ğayesi 2014 senesi Qırım işğalinden soñ peyda oldı. Amma Ukrainada baş nazir vazifesine irişmek içün pandemiya ve tolu miqyaslı istilâ sebebinden on yıl kerek oldı.
Film Mustafa Cemilevniñ Yakutiyadaki sürgünlik vaqtını tasvirley, anda o, oksigen stantsiyasında çalışa edi. İşte, anda, uzun mektüpleşken soñ, oña sevgili Safinar keldi. Olarnıñ körüşüvi repressiyalarğa qarşı teren ve sıñırsız bir sevgi ikâyesiniñ başlanğıçı oldı.
Filmniñ stsenariy müellifi Mıhaylo Brınıh şimdiki vaqıtta USQde hızmet ete. Onıñ aytqanına köre, leyhanıñ añlamı deñişmedi, çünki esası deñişmedi.
"Yoq, o iç bir yañı manasını coymadı, lâkin menim içün eñ esası, o coymadı. Çoq kere kendime sual berdim: bu ikâye aqqında tasavurım deñiştimi? Cevap: yoq. Bu filmni körecek soñ, sebebini añlarsıñız", — dep stsenarist tarif etti.
Müellifler Cemilevniñ bütün ayatından çoq, sürgünlik vaqtına diqqat etmege qarar aldılar. Brınıhnıñ aytqanına köre, bu devir Cemilevni tek küreşçi olaraq degil de, sevginen tanış olğan bir insan olaraq aça.
Mustafa Cemilev özü de, videonı seyir etken soñ, apayınıñ suretiniñ tiklenilmesinden tesirlendi.
"Anda Safinarnıñ rolüni güzel bir qadın oynadı — bu gençlikte menim apayım edi. Yakutiyada maña: "Sen onı hırsızladıñmı?" dey ediler. "O, öz isteginen keldi", dep aytam. İnsanlar inanmadılar. O, menim aqqımda çoq şey eşitken edi, menimce, maña 303 kün aşsız yaşadım, dep aytqanlar. O, yahşı bir aqay olacağına qarar berdi, onı aşatmaycaqmız. O, yañlış oldı, şunıñ içün er kün maña çibörek pişire", — dep Mustafa Cemilev hatırlay.
Safinarnıñ rolüni aktrisa Hrıstına Deylık icra etti. Onıñ içün filmniñ premyerası — büyük mesuliyetlik ve seyircilerniñ tesirine ümüt etüv anıdır. Hrıstına emin ki, ukrainliler bu ikâyeniñ küçüni duyar ve onda yalıñız keçmişni degil de, şimdiki künni de körerler.
"Bu tek müim degil — bu kerektir. Çünki bu ikâyeni bilmek kerekmiz, çünki aynı hatalarnı tekrarlamamaq kerekmiz. Ve film — dersliklerde oqumağanımıznı ögrenmek içün eñ yahşı yoldır", — dey aktrisa.
Film endi bir qaç Avropa festivalinde taqdim etilgen edi, amma müelliflerniñ qayd etkenine köre, esas seyirci — ukrain. Qırımtatar Milliy Meclisiniñ reisi Refat Çubarov emin ki, qırımtatar halqınıñ lideri aqqında ikâye — bugünki küreş aqqında ikâye ola.
"Bu dünyağa belli olğan efsaneviy adam aqqında film. Cenkte o, eñ qıyın vaziyette bile, ruh küçü olsa, ğalebe qazanmaq mümkün olğanını köstere. Küçlü insan — eñ küçlü silâdır, ve ukrainler onı özlerinde taşıy", — dey Çubarov.
"Oksigen stantsiyası" filmi Yakutiya sürgünliginde bulunğan 37 yaşındaki qırımtatar Mustafa Cemilev aqqındadır. Dört apis müddetini keçirdi, sebebi — sürgünlikten soñ tuvğan toprağına qaytmaq aqqı içün küreşken halqınıñ aqqıdır. Cemilev, küreşmege vazgeçmeden, içki küçü ve sevgisi sayesinde dayandı. Ve bu, onıñ dayanıqlılığınıñ esas menbası oldı.
Yakutiyağa Safinar kele, o, evel yazışqan, amma iç körmegen bir qadın. Bir qaç künden soñ olar evleneler. Tek resmiy apay olaraq onen sürgünlikte qala bile edi. Bu adım olarnıñ umumiy tarihınıñ başlanğıçı oldı — 45 yıldır beraberler, 2014 senesinden soñ yañı apis cezaları, basqı ve tuvğan Qırımdan sürgün etilmesine baqmadan.
Çiçek ayınıñ 10-nda film ukrain kinoteatrlerinde taqdim etilecek.
Telegram, WhatsApp, Facebook, TikTok ve YouTubede Suspilne Qırım haberlerine abune oluñız
