Kıyivde vaqtınca işğal etilgen topraqlarda ukrayinlerniñ qarşılığı aqqında ikâye etken "Azatlıq renginiñ insanları" vesiqalı filminiñ premyerdan taqdimi olıp keçti. 122 daqqalıq filmde işğal etilgen Qırım, Donetsk, Luğansk, Herson, Melitopol ve işğalge baqmadan insanlarnıñ ukrayin kimligine ihanet etmegenleri diger şeerlerden insanlarnıñ ikâyeleri toplanıldı.
Premyeradan evelki numayışnı Suspilne Qırım jurnalisti ziyaret etti.
"Kerçekten de, biz bu film üzerinde bir yıl devamında çalışqan edik. Hatırlayım ki, bir yıldan ziyade evel, biz, işğal altındaki insanlarnıñ mevzusını aydınlatmaq yahşı olur, dep tüşündik. Çünki nezaret altında olğan topraqlarda yaşağan insanlar ve işğal altında olğan insanlar arasındaki uçurum arta. Ve biz insanlarnı tüşünmege mecbur etken bir şeyni yaratacaq edik: bu tek topraq degil — bu anda yaşağan insanlardır. Ve bu bizim insanlarımız, bu şaraitke oğrağan ukrayinalılar", — dep filmniñ prodüseri ve stsenaristi Anna Slüsarenko tarif etti.
Onıñ aytqanına köre, film qahramanlarınıñ bir qısmı alâ daa işğal altındadır, ve olarnı telükege oğratmamaq içün, çekimler mahsus shemalar boyunca keçe edi. Bazıları sesli yazılar yolladı, bazıları ise yazılı ikâyeler. Bütün bu sesler filmde devam etken narazılıqnıñ canlı tarihı kibi seslene.
"Bizler soravnamelerni azırladıq ve olarnı işğal etilgen Qırımda belli bir kanallar vastasınen yolladıq. Ve olar, öz telükelerine baqmadan, bizge sesli, yazılı mesajlar yolladılar. Ve er biri birer-birer böyle dedi: "Lütfen, bizim aqqımızda malümat tarqatıñız. Seslerimiz daa çoq duyulsın", — dep Anna Slüsarenko qoştı.
Filmniñ rejissörı Lüdmıla Melnıknıñ aytqanına köre, filmniñ adı, onıñ esas mevzusı tek işğal ya da isyan degil de, insanlar, olarnıñ küreşi ve azatlıq arzusı olğanını añlağanından peyda oldı.
"Bizim filmimiz, eñ evelâ, insanlar aqqında. İşğal etilgen topraqlarda yaşağan insanlar aqqında. Ve küreşken insanlar aqqında. Ve olar, er şeyden evel, Ukrayinanıñ qaytması içün küreşeler. Ve biz, belki de, bayraqnen bağlı bir şey olğanını tüşündik. Amma şunı añladıq: bu serbestlik aqqında. Ve bu olarnıñ küreşi aqqında", — dedi o.
Filmniñ premyerasında seyircilerniñ reaktsiyası, film kerçekten de zamanında ve kerekli olğanını tasdıqladı.
"Çoq qasevetlendik, çünki bu eki saatke qadar devam etecek edi, insanlarğa baqmağa zor olacaq edi. Amma er kes bunıñ episi yahşı olğanını ayta. Er şey pek faal, dinamik ve yorulmay. Soñunda er kes uzun bir alqışlağanı pek güzel", — dep Lüdmila Melnık qoştı.
Filmniñ taqdimi, Ukrayina tarafdarı olğanları içün apiske alınğan vatandaş qadınlarnıñ portretleriniñ sergisinen keçti. O, filmniñ mevzusı — muqavemet fiyatı ve körünmegen cebe aqqında vizual olaraq tamamlandı. Bu numayışnıñ hayriye maqsadı da bar edi — esirlikten qaytqan qadınlarğa yardım etmek içün para toplamaq.
"Sizniñ ikâyeleriñiz örnek olmalı — amelge keçirmek içün degil, ilham almaq içün, işğal etilgen topraqlarda ne olğanını añlamaq içün de. Tek qorqu ve telâş aqqında degil de, anda olğan insanlarnıñ nasıl qarşılıq köstergenleri aqqında da. Bunı ana-babalar öz balalarına aytmalılar, bunı mekteplerde añlatacaq ocalar kerekler. Aile, tasil — manalarnıñ bericisi olmaq kerek", — dep Yuqarı Şuranıñ insan aqları vekâletli temsilcisi Olğa Altunina qayd etti.
ZMINA insan aqları merkeziniñ adliyeci müdiri Alöna Lunöva qayd etti ki, böyle ikâyelerniñ cemaat meydanında aydınlatılması tek tış auditoriya içün degil de, hususan işğal altındaki insanlar içün pek müimdir.
"Bizim içün işğal etilgen topraqlarda yaşağan insanlarnıñ ikâyelerini kütleviy haber vastalarında aydınlatmaq pek müimdir. Olarğa daa çoq malümat bermek ve olar aqqında aytmaq. İşğal altındaki insanlar içün bu pek büyük bir destek ola — olar unutılmağanını, olarnı tek duşmannen işdeşlik yapqanlar ve UCQniñ 111-inci maddesi añlamında hatırlamağanlarını duymaq (müimdir — terciman). Bu olarnıñ ayatları, er künlik kerçeklikleri. Ve menimce, bu malümatnı yetkizmek içün eñ yahşı yol", — dep bildirdi o.
Filmniñ ukrayin ve halqara seyirciler içün emiyeti aqqında qırımtatar faalcisi, sabıq siyasiy mabüs Leniye Umerova ayttı.
"İşğal etilgen topraqlarda yaşağan insanlarnıñ sesleri, açıq-aydın aytmaq imkânı olmağanda, qarşılıq yollarını, Rusiyege "yoq" demek, Ukrayinada yaşamaq aqqını qorçalamaq, özüni ifade etmek mehanizmlerini tapalar. Olarnı eşitmek, unutmamaq, olar aqqında kontrol altında olğan topraqlarda ve tışarıda aytmaq müimdir. Bu, çoq ğayret köstergen ve, yazıq ki, şimdi apishanelerde yatqan ya da Rusiye rejimi tarafından qapatılğan faalcilerniñ hatıra künüdir", — dep Umerova qayd etti.
Telegram, WhatsApp, Facebook, TikTok ve YouTubede Suspilne Qırım haberlerine abune oluñız
