"Volgoneft-239"nı sabannıñ soñuna qadar bütünley yoq etmege planlaştıralar

Rusiye, 2024 senesi ilk qış ayınıñ 15-nde Keriç boğazında başqa Rusiye tankerinen qazağa oğrağan ve deñizge mazut tökken "Volgoneft-239" tankeriniñ baş qatı seviyesine qadar üst qurulışınıñ demontajını bitirdi. Keriç boğazınıñ yalısında qalğan gemini saban ayınıñ soñuna qadar bütünley yoq etmege planlaştıralar.

Kiçik aynıñ 10-nda Rusiye naqliyat nazirligi Telegramda bunı bildirdi.

Rusiye müessisesiniñ malümatına köre, bu afta geminiñ suvastı qısmını işlep başlaycaqlar.

"Koprusınıñ alt qısmını kesmek içün, mahsus tehnika yardımınen onı yalığa çıqarıp, parçalarını yavaş-yavaş ayırıp alacaqlar. Bundan soñra, madenni daa çoq erituv içün alıp keteler", — dep aytıla haberde.

Hatırlatamız ki, eki tankerniñ qazasından soñ mazut tökkeni sebebinden işğal etilgen Qırımnıñ fevqulâde vaziyet rejimi ilân etilgen rayonlarınıñ sayısı ekiden sekizge arttı.

Qara qış ayınıñ 31-nde Ukraina, Rusiye, Romaniya, Bulğaristan, Türkiye ve Gürcistan Qara deñizni kirlenüvden qorçalav eyyetiniñ nevbetten tış oturışında mazuttan ekologik felâketni muzakere ettiler.

Ukraina Mudafaa nazirliginiñ bildirgenine köre, bu toplaşuvda Rusiye vekilleri defalarca faktlarnı ve malümatnı deñiştirip, qararlar almağa zorlaştırdı.

Birleşken Milletlerniñ etraftaki müit programması (UNEP) Ukrainağa 2024 senesi ilk qış ayınıñ 15-nde Keriç boğazındaki Rusiye tankerleriniñ qazasından soñ Qara deñiz ekosistemine ketirilgen zararnı qıymetlendirmek içün tehnikiy yardım köstermege azır.

Aynı vaqıtta Ukrain deñiz ekologiyası ilmiy merkeziniñ (UkrNTSEM) müdiri Viktor Komorin Suspilne Qırımğa bildirdi ki, Ukraina nezareti altında bulunğan Qara ve Azaq deñizleriniñ toprağı ve akvatoriyası içün şimdilik mazut tökülgeni sebebinden telüke yoq. Lâkin ola bilecek telüke bar, çünki mazut bir qaç ay devamında suvuq suvda qala bile.

Keçenlerde Ukraina, Romaniya ve Bulğaristan Qara deñizdeki büyük ekologik felâketke dair halqara institutlarnen işbirlik içün nazirlik seviyesinde umumiy adımlarını belgilediler. Onıñ sebebi — 2024 senesiniñ soñunda Keriç boğazında Rusiye tankerleriniñ qazası neticesinde mazutnen kirlenüvidir.

Ukrain deñiz ekologiyası ilmiy merkeziniñ müdiri vazifesini vaqtınca eda etken Viktor Komorinniñ Suspilne Qırımğa aytqanına köre, Keriç boğazında yüz bergen qaza sebebinden ekologiya içün eñ problemli aqibet — bu, Qara deñiz akvatoriyasında balıq, yunus balığı ve quşlarğa mazut tüşkeni neticesinde ketken keskin intoksikatsiyadır.

Evel Ukraina etraftaki müit qoruvı naziri Svetlana Ğrınçuk, işğal etilgen Qırımnıñ cenübiy yalısında bu qaza neticesinde mazuttan zarar körgen ve elâk olğan quşlar qayd etilgenini bildirdi. Qara deñiz bölgesiniñ bütün memleketleri de bu kibi deñiz kirlenüvi sebebinden qasevet çekeler.

Keriç boğazındaki qaza aqqında ne bilemiz

İlk qış aynıñ 15-nde Keriç boğazı yanında "Volgoneft 212" ve "Volgoneft 239" eki rusiye gemisi batmağa başlağan. Bir geminiñ kenarında ekipajnıñ 13 azası bulunğan edi, başqasınıñ kenarında ise – 14.

Evelden, vaqia sebebi furtuna ya da yaramay avası içün tankerlerniñ bozuluvı olğan. İlk qış aynıñ 15-ine qadar işğal etilgen Qırımda şiddetli yel sebebinden furtuna ihtarını bildirdiler.

Qaza neticesinde ekipajnıñ bir azası elâk olğan. Başqaları artqaç suvumasınen hastahanege yatqızdırılğanlar.

Eki rusiye tankeriniñ qazası, mazutnıñ 4 biñden ziyade tonnasınıñ tokülüvine alıp ketirgen. Greenpeace iddia etkeni kibi, o, ekologiya içün ciddiy aqibetlerini peyda ettirebile.

Qaradeñiz strategik tedqiqatlar institutınıñ reberi Andriy Klımenko qayd etkeni kibi, gemiler deñizge çıqmağa azır degiller, çünki özen soylarından, em de eski olalar – 1951 ve 1955 çıqış yılları.

Ukraina Arbiy-deñiz quvetleriniñ spikeri Dmıtro Pletentçuk bildirdi ki, bu eki tanker, kerçekten arbiy sınıf gemileri, deñizge gemilerniñ areket qaidelerine riayet etmeden çıqtı.

İlk qış ayınıñ 16-nda Rusiye Fevqulâde vaziyetler nazirligi "Volgoneft 239" tankeriniñ erkânı tahliye etilgenini bildirdi.

Etraftaki müit nazirligi, ilk qış ayınıñ 15-nde "Volgoneft-212" ve "Volgoneft-239" Rusiye tankerleriniñ qazası neticesinde çıqqan mazutnıñ Qara deñiz ekosisteması içün "felâketli aqibetleri" ola bilecegini bildirdi.

"Yeşil mektüp" cemaat teşkilâtınıñ yolbaşçısı, biolog Vladıslav Balinskıy Suspilne Qırımğa izaat bergende bu qazanı "asırnıñ eñ büyük ekologik felâketi" dep adlandırdı.

İlk qış ayınıñ 17-nde Qara deñizdeki Kavkaz limanı rayonında "Volgoneft-109" tankeriniñ kapitanı yük tanklarından biriniñ sızıqsızlığı sebebinden felâket signalını berdi. Bu endi üçünci kere "Volgoneft" tankerleriniñ mazut taşımasıdır.

İlk qış ayınıñ 19-nda ekipaj azasınıñ ölümine ketirgen "Volgoneft-212" tankeriniñ kapitanı eki ayğa - kiçik aynıñ 17-ne qadar apiske alındı. "Volganeft-239" gemisiniñ kapitanı ise ev apsinde tutıldı.

İlk qış ayınıñ 20-nde Greenpeace, Anapadan Qırım köprüne qadar 65 km2 suv, batqan "Volgoneft" tankerlerinden birisinden aqqan mazutnen kirlengenini bildirdi. Etraftaki müit qorçalayıcıları felâketniñ miqyası daa büyük ola bilecegini tenbileyler.

İlk qış ayınıñ 20-nde Keriç boğazında Gvineya-Bisaunıñ gemisi astında yaldap ketken "Gam Express" felâket signalını berip, yardım içün muracaat etti.

İlk qış ayınıñ 21-nde Keriçniñ işğalli akimiyeti şeer plâjlarında mazut tapılğanı içün belediye fevqulâde vaziyetini ilân etti.

2025 senesi qara qış ayınıñ 4-nde işğal etilgen Sevastopolda (Aqyar) ilk qış ayınıñ 15-nde Keriç boğazında eki tankerniñ qazası sebebinden bölge emiyetli fevqulâde vaziyet rejimi ilân etildi.

Читати ще